آستان مقدّس و جریان انقلاب اسلامی

rate

آستان مقدّس و جریان انقلاب اسلامی

۱۳۹۵/۰۸/۰۵0 دیدگاه12881 مشاهده

شهرری ، به یمن وجود حرم حضرت عبدالعظیم علیه السّلام، مردمی مذهبی وانقلابی و جوانانی پر شور را در دامن خود پرورانده است . حضرت امام خمینی (ره) در آغاز درس حوزه در سیزدهم آذر 1341 هـ .ش ، ضمن سخنان مشروحی درباره لزوم تداوم نهضت و ایستادگی در مقابل رژیم سفّاك پهلوی از چند شهر یاد فرمود كه مردم آن به وی نامه نوشته و اعلام آمادگی كرده بودند ؛ از جمله فرمودند : « از ری نامه نوشته اند و پنج هزار كفن پوش اعلام آمادگی نموده اند» اما ناگفته پیداست كه حرم حضرت عبدالعظیم علیه السّلام ، از همان نقطة آغاز نهضت اسلامی ایران به رهبری امام خمینی (ره) در پانزده خرداد ، وعده گاه همیشگی اهل ری بود . در آن سال نیز ، به مناسبت ماه محرّم ، مجالس متعدّد عزاداری در جوار حضرت عبدالعظیم علیه السّلام( تشكیل شد و سخنرانان مشهور قم و تهران در شهر ری منبر رفتند ؛ از جمله در تكیه ابوالفضلیان (اصناف خیابان حرم ) آیت الله وحید خراسانی (از مراجع تقلید كنونی ) روزها منبر می رفت . ایشان یك روز قبل از پانزده خرداد ،ضمن سخنرانی خویش ، اشاره می كند كه به دلیل آنكه تهدید شده باید دگر منبر نرود . فردای آن روز ، در حالی كه انبوه جمعيّت در مجلس حضور داشتند ، پس از عزاداری و سخنان سخنران اوّل ، با عدم حضور آقای وحید رو به رو می شوند . در این حال ، خبر دستگیری امام نیز انتشار می یابد . و در نتیجه جمعيّت به حالت اعتراض به خیابان حرم می ریزند و موجب بسته شدن مغازه ها می شوند . از طرف دیگر ، عدّه ای از مردم نیز از حرم حضرت عبدالعظیم علیه السّلام حركت كرده ، پس از طی مسیر بازار ، در خیابان جمعيّت انبوهی را تشكیل می دهند و شعارها شروع می شود . امّا مدّتی نمی گذرد كه با حضور مأمورین امنيّتی رو به رو می شوند . تیراندازی به سوی مردم شروع می شود و عدّه ای مجروح و تعداد زیادی دستگیر می شوند . بعضی از مردم ، به خصوص جوانان كه ادامه كار را مقدر نمی بینند، به سرعت خود را به تظاهرات تهران می رسانند و در میدان قیام و بازار و میدان ارك به مردم تهران می پیوندند .
شگردهای انقلابی : تقویت ساواك پس از جریان پانزده خرداد و فشار بر افراد آزاده و گروه های مبارز ، آنان را واداشت تا از هرگونه مخالفت و حركت آشكار علیه رژیم خودداری ورزند . بدین ترتیب لازم بود با بهره گیری از شگردها و تاكتیكهای مختلف ، خود را از گزند ساواك و مأمورین مخفی رژیم در امان نگهدارند . در چنین شرایطی افراد انقلابی و جوانان آگاه و پر شور شهرری از حرم حضرت عبدالعظیم علیه السّلام و اطراف آن بیش از مكانهای دیگر سودبردند و با راههای مختلف ، اهداف خود را پی می گرفتند كه به برخی از آنها اشاره می كنیم :
در قالب هیئت سینه زنی : جوانان شهرری بانفوذ در یكی از هیئتهای مذهبی مسجد امیرالمؤمنین علیه السّلام روز عاشورای سال 55 هـ.ش با پلاكاردهایی كه به سخنان آتشین امام خمینی (ره) مزیّن بود ، به سمت حرم حركت كردند كه پس از طی مسافتی نرسیده به حرم ، پلاكاردها به وسیلة مأمورین رژیم جمع آوری شد . بعد از ظهر عاشورا نیز یكی از افرادی كه در این زمینه نقش بیشتری داشت ،دستگیر شد و حدود شش ماه زندانی شد . همچنین در عاشورای سال 56 هیئتی قوی تر ، با شعارهای كوبنده و پلاكارد از مسجد چهارده معصوم علیها السّلام حركت كردند ، امّا در وسط میدان شهرری ، با هجوم مأمورین مواجه و پراكنده شدند .
روضه خوانی و عزاداری : بعضی از گروهها یا افرادی كه برای تشكیل جلسات خود احساس امنيّت نمی كردند ، در قالب هیئتهای عزاداری در مقبره های پیرامون حرم جمع می شدند و در كنار روضه خوانی یاسینه زنی به امور سیاسی و انقلابی نیز می پرداختند . از جمله مشهورترین آنها را می توان جلسات حزب ملل اسلامی نام برد .
اختفای اعلاميّه و اسلحه : از آنجا كه مقبره های دور حرم به دور از نظر ساواك بودند و تنها عدّه ای برای زیارت اهل قبور به آنجا رفت و آمد می كردند ، این مقبره ها بهترین مكان برای مخفی كردن اعلاميّه و حتيّ اسلحه بود . به عنوان نمونه ، گروه توحیدی « بدر» از مقبره خسروخانی برای این منظور استفاده می كردند .
توزیع رساله امام(ره) : با توجّه به اینكه چاپ و توزیع رساله امام خمینی (ره)به خصوص ملحقّات رساله ، ممنوع بود و جرم به حساب می آمد ، استفاده از قفسه های دعا و قرآن كه در قسمتهای مختلف حرم تعبیه شده بود ، مورد استفاده انقلابیون بود . آنها رساله های امام (ره)را در لابلای كتابهای دعا و قرآن می نهادند تا به دست مردم برسد .
پخش اعلاميّه : توزیع اعلاميّه بین مردم از جمله مشكلات بزرگ جوانان انقلابی بود ؛ زیرا مردم در ابتدا حتيّ از گرفتن اعلاميّه هراس داشتند ؛ چرا كه شایعه شده بود مأمورین امنيّتی برای شناسایی افراد اعلاميّه پخش می كنند . در این زمینه نیز ، قفسه های كتاب در حرم وسیله مناسبی برای پخش اعلاميّه بود كه از آن به خوبی استفاده شد
زیارتنامه : زیارتنامه هایی چاپ شده بود كه در داخل آن عبارتهایی با مضمون «لعن به خاندان پهلوی » و « برائت جستن از اعمال ننگین آنها » و « درود بر امام خمینی(ره) و یاران ایشان » آمده بود . این شیوه در زمانی كه راه هرگونه آگاهی دادن علنی بسته شده بود ، می توانست در حدّ خود مؤثر باشد .
محلّ وعده ها : با توجّه به اینكه تمام اماكن عمومی به نوعی تحت نظارت ساواك قرار گرفته بود ، اماكن قرار و ملاقات برای انقلابیون بسیار دشوار بود، امّا به دلیل آنكه كنترل اماكن حرم برای ساواك چندان مقدور نبود ، آنجا مكان امنی برای قرار و ملاقاتهای انقلابیون به شمار می رفت .

ساخت ضریح جدید حضرت عبدالعظیم علیه السلام